Fadel Jawad (62) maatschappelijk betrokken in Elburg: ‘Zonder kunst kan ik niet leven’

Fadel Jawad (62) uit Elburg is een man met een verhaal. Dat verhaal pakken we op in 1997 toen hij als asielzoeker naar Nederland kwam. De toen ‘midden dertiger’ was gevlucht uit Irak waar hij elf jaar eerder, in 1986 dus, afstudeerde in Fine Art. Dat was in Bagdad. In Nederland is hij erg maatschappelijk betrokken én geeft hij keer op keer aan dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. “Het is een heilig cadeau van God en daar moeten we zuinig op zijn.”

Barry Wensink

Als we de kunstenaar spreken, staat de tentoonstelling in zijn eigen atelier aan de Passestraat 46 in Elburg op het punt van beginnen. Voor het vijfde jaar op rij. Nog tot en met 8 mei hangt er kunst voor de ramen van het pand. Dat dit juist in de week van herdenking en bevrijding plaatsvindt, is geen toeval. “Ik heb heel veel respect voor de mensen die hun leven hebben gegeven om anderen de vreugde van vrede te laten beleven. Vind ook dat we de verantwoordelijk hebben om er bij stil te staan. Ik weet wat dictatuur en oorlog is. Irak had acht jaar oorlog met Iran en daarna waren er de problemen met Amerika en Koeweit. Met mijn schilderijen wil ik een maatschappelijke bijdrage leveren.”

Fadel Jawad zet zich graag in voor anderen. “Dat heb ik in Nederland 27 jaar geleden direct opgepakt vanaf dag één. Denk bijvoorbeeld aan kunst, cultuur en sport. In help ook in bejaardenhuizen en als ergens dode dieren liggen, ruim ik dat op. Ik ben graag maatschappelijk bezig; niet onder een stichting, maar dat doe ik zelf. Het is belangrijk voor mij om de verbinding tussen kunst en maatschappij te verrijken en de ervaring te delen door direct contact.”

We vragen waar die drive vandaan komt. “Toen ik jong was, hadden we een oude buurman die altijd alles opruimde wat hij zag liggen. Hij hielp anderen en mijn vader deed dat ook. Ik heb dat overgenomen om er voor anderen te zijn.” Het woord ‘vrijheid’ valt en dat is niet voor het eerst. “Ik vind het prachtig hoe mensen hier in vrijheid kunnen leven. En ook dat ze zo ongeveer alles kunnen zeggen wat ze willen. Dat was in Irak wel anders toen ik daar woonde. Daar maakte ik dertig jaar oorlog en onderdrukking mee. De veiligheid en de rust in Nederland is geweldig. Veel mensen beseffen niet hoe bijzonder dat eigenlijk is.”

Vanuit het Centrum voor Cultuur Elburg, dat als doelstelling heeft culturele instellingen en verenigingen zo breed mogelijk te ondersteunen, ontving Fadel Jawad eind vorig jaar het verzoek mee te werken aan ‘De Schatten van ....” Dit moet een groot schilderij opleveren en zoiets heeft de kunstenaar eerder gedaan. “In 2016 was dat. Veel mensen hebben toen meegewerkt en de opbrengst is naar Vestingval Elburg gegaan.” 

Nu ontstond het idee van een ‘rondreizend schilderij’ dat bestaat uit vijf panelen die de typische kenmerken van iedere woonkern van de gemeente Elburg weergeven. Fadel Jawad heeft deze panelen geschilderd en het schilderij is twee bij zes meter met de vorm van een postzegel eromheen om de eenheid te versterken. “Inwoners van de verschillende kernen kunnen het kunstwerk inkleuren”, legt de kunstenaar uit. Hij gaat verder: “Het is een geweldig idee waar ik graag aan meewerk. Het verhaal van 900 jaar Elburg komt naar voren. Aan de linkerkant ‘t Harde met het station en de A28 en aan de rechterkant Elburg met het water. Dat verbindt de gemeente met de wereld. Het tweede paneel is Hoge Enk en verder zijn er panelen voor Doornspijk en Oostendorp.”

Fadel Jawad ontwierp het ‘rondreizend schilderij.

Het eerste paneel is op 1 april ingekleurd tijdens de vlooienmarkt van bij DSV’61 in Doornspijk. Tal van inwoners hebben meegewerkt. Wethouder Bertus Jeensma en de voorzitter van de supportersvereniging hebben de eerste verfstreken geplaatst. De reizende panelen ‘bezoeken’ de komende maanden de overige kernen van de gemeente Elburg. “Het is een schilderij voor altijd en ik verwacht dat het uiteindelijk in het gemeentehuis komt te hangen.”
In Doornspijk is ook een groot tafelkleed, met daarop alle kernen, met stiften ingekleurd door de aanwezige kinderen. Veel herkenbare details van Doornspijk, Oostendorp, Elburg, ’t Harde en Hoge Enk staan hierop afgebeeld. Dit tafelkleed is geschonken aan ‘t Hart van Thornspick.

Hoe ziet de Elburger zijn toekomst? “Zonder kunst kan ik niet leven. Mijn hoofd is een grote machine van ideeën. Zeker ook richting volgend jaar als er sprake is van tachtig jaar bevrijding. Ik begin nu al met de voorbereidingen op enkele grote projecten. Niet alleen in Elburg, maar ook in Zwolle. Ik wil ook graag workshops en lessen geven aan mensen die geïnteresseerd zijn in kunst. Weet je; de kunst is vindingrijk in gedachten en schoonheid. Het bepaalt de waarde van de beschaving voor de maatschappij en draagt op een serieuze wijze bij aan het verbeteren van schoonheidswaarde.”