Keerzijde van Elfsteden roem: in gesprek met Jens Zwitser

Als Henk Angenent in 1997 de laatste Elfstedentocht wint staat een 19-jarige knaap likkebaardend aan de kant. Jens Zwitser, sinds 2017 inwoner van Elspeet, stopt er vanaf dat moment alle energie in om het ook zo ver te brengen. In 2012 lukt het hem.

Dick van der Veen

Met dit verschil dat hij met groot machtsvertoon de alternatieve op de Weissensee naar zijn hand zet. Een tocht over dezelfde afstand, 200 kilometer, dezelfde kanjers als concurrenten. Het grote verschil is dat hij in betrekkelijke anonimiteit kan voortleven en dat Angenent, Van Benthem en andere winnaars van ‘de echte’ jarenlang wórden geleefd. 

Het brengt Jens tot de vraag aan zichzelf of hij dit wel zou hébben gewild.
Hij had het er vaak over met Angenent, met wie hij vele kilometers fietste in de voorbereiding op de tocht der tochten.
Jens was later de nestor in zijn ploeg die de jonkies op sleeptouw moest nemen. “Henk in 1997 en ik in 2012 hadden een dag dat alles op z’n plaats viel, dat je over het ijs vliegt en geen vermoeidheid kent. Toen ik won op de Weissensee ging we hals over kop terug naar Nederland, waar het stevig vroor en de Elfstedentocht er aan zat te komen. Mooi niet dus. Dat was vooralsnog de laatste keer dat het er naar uit zag.
Dat kruisje mis ik, maar lig er ook niet wakker van. Als we met de groep van Angenent een tocht maakten en in een café een bakje deden was het maar even of de hele omgeving streek op Henk neer. We moesten hem uit het gesprek trekken om verder te gaan.
En weet je wat je nu ziet? Dat we mensen aan een tafel naast ons de vraag stellen of ze de man in ons midden herkennen? De jeugd haalt daarbij de schouders op. Het fenomeen raakt bij de jongste lichting in de vergetelheid. Ik blijf sporten – hardlopen en fietsen – en als het ooit nog een keer zo ver komt in Friesland doe ik de toertocht. Waarbij het de vraag is of ik Leeuwarden bereik, want dat wordt daar een complete chaos. We hebben nu de sociale media die het volk gek maken.”

Jens eindigde bij de alternatieve tochten steevast bij de eerste tien: werd tweede, vierde, zesde, negende enzovoort. Zwitser behoorde lang tot de favorieten, maar de tijd schreed voort en tikte de illusie weg. “Ik werd pas op mijn zestiende samen met mijn broertje Ralph lid van een schaatsclub. We mochten van onze vader in Katwijk niet op de voetbal, waar alleen maar gescholden werd.
Gek genoeg raakten we via hem aan het ijs verknocht. Hij moest met rugklachten wat aan sport gaan doen. Het geloof speelde een rol. We zijn niet op zondag gaan trainen; later wel af en toe een wedstrijd. De principes blijven. Geloven doe je niet alleen op zondag toch?”

Tegenwoordig schaatst hij met zijn jongste zoon in Deventer. Wil niets van wedstrijden weten. Hij kent er nog zo één…..De oudste koos voor voetbal. Er is af en toe contact met Jan Maarten Heideman Hans Pieters en René Ruitenberg.
Hij is in voor een reünie want er valt heel veel te vertellen.